Eigenlijk zit het me al sinds 2014 niet lekker: WhatsApp wordt overgenomen door Facebook. En in die (bijna) zeven jaar is het me langzaam maar zeker steeds meer tegen gaan staan. Ik wil niet al mijn contacten delen met Facebook. Een organisatie waar ik simpelweg geen vertrouwen in heb. Er is daar geen (of in elk geval te weinig) belang om mijn belang te dienen, en ik heb geen mogelijkheid gevonden om dat wel te waarborgen. Het moge duidelijk zijn dat ik geen Facebook account heb (en ook geen Instagram).
En tóch duurde het dus bijna zeven jaar voor ik de knoop heb doorgehakt en komende weken echt afscheid ga nemen van WhatsApp.
Waarom zo lang gewacht?
Tja, dat is het kip-ei-verhaal… ik ken eigenlijk niemand die iets anders gebruikt. En voor een chat-app is het wel handig als de mensen met wie je wilt chatten ook daarmee bereikbaar zijn. Het laatste zetje werd me gisteren gegeven door twee posts op LinkedIn: “WhatsApp heeft privacy voorwaarden, maar die van Signal zijn beter” en I guess some people are looking for a 5th or 6th good reason to stop using WhatsApp…...
Wat wordt de vervanger?
Vanmorgen heb ik wat onderzoek gedaan naar de alternatieven. Ik heb de volgende alternatieve chat-apps bekeken:
- Signal
- Telegram
- Threema (mijn keuze)
- Kort enkele andere
Signal
Signal is met stip de meest populaire van de vier. Op de homepage valt direct het citaat op van de bekende Edward Snowden: “I use Signal every day”. Als dat geen vertrouwen geeft… Toch ben ik niet onverdeeld positief over Signal, en dat om twee hoofdredenen:
1. Geld
Signal is een nonprofit organisatie, en streeft dus geen winst na. Dat klinkt goed, toch? Maar tegelijkertijd is er wél geld nodig om de app en organisatie te laten draaien en in stand te houden. Daarvoor promoten ze de donatie-mogelijkheid, wat prachtig is. Maar levert dat genoeg op? Voorlopig is dat geen probleem, gezien de donatie van Brian Action (mede oprichter van WhatsApp). Maar wat betekent het op de langere termijn? In de huidige fase (privacybewuste gebruikers) verwacht ik dat er relatief gezien meer gedoneerd wordt dan als het door de ‘massa’ wordt geadopteerd. Kan allemaal goed gaan, maar het heeft niet mijn persoonlijke voorkeur.
Daarbij komt: dat een organisatie als organisatie nonprofit is, vormt nog geen garantie dat de belanghebbenden dat ook zijn. Een non-profitorganisatie kan daarbij ook een gordijn vormen voor het wegsluizen van geld naar leveranciers (met ‘toevallig’ dezelfde uiteindelijk belanghebbende). Begrijp me goed: ik wil absoluut niet beweren dat ik Signal hiervan verdenk, want dat is zeker niet het geval. Maar berichten over dergelijke constructies die ik door de jaren heen gezien heb, maken wel dat een nonprofit mij niet automatisch meer vertrouwen geeft.
2. Locatie
Signal is gevestigd in de Verenigde Staten. Dat maakt dat de organisatie onderworpen is aan de CLOUD Act, wat ik beschouw als een beperking van de echte privacy. Met Signal moet je namelijk wel je telefoonnummer of e-mailadres delen. Dat is vast geen acuut probleem, maar kan het wel worden. En als burger van Nederland vind ik dit een nadeel.
Update: van iemand die zich er meer in verdiept heeft dan ik begreep ik dat de gegevens onomkeerbaar geëncrypt worden voordat ze naar Signal gaan. Dat is positief. Het is mij alleen nog niet duidelijk wat de Amerikaanse overheid vervolgens nog kan afdwingen
Conclusie Signal: Signal is voor mij niet de ideale vervanger van WhatsApp.
P.S. Sla ik door als ik Signal ook minder serieus neem omdat ze wel actief zijn op Facebook en op Instagram? Dat komt op mij over alsof de organisatie Signal toch iets minder privacybewust is dan je zou verwachten.
Telegram
En Telegram dan? Dat is ook een vrij bekend alternatief voor WhatsApp. Echter staat de privacy hiervan ter discussie om een aantal redenen, zoals het verzamelen van telefoonnummers en gebruikersnamen, en er is discussie over de vorm en mate van encryptie van de chats. Het is dan weliswaar geen eigendom van Facebook, maar als ik dan toch de overstap maak dan wel graag goed.
Conclusie Telegram: Ik sla Telegram nog even over.
Threema
Een onbekende speler, tot voor kort ook voor mij. Maar nadat ik me erin heb verdiept raak ik steeds enthousiaster.
1. Vestigingslocatie
Threema is een in Zwitserland gevestigd bedrijf: een regio bekend om veiligheid en kwaliteit, én Europees i.p.v. Amerikaans. Voor mij is dat een grote pre. De datacenters waar Threema gebruik van maakt staan ook in Zwitserland. Voor mij als Nederlander, met hoofdzakelijk Nederlandse contacten, is dat prima!
2. Privacy
Bij Threema gebeurt de identificatie niet in de eerste plaats op je telefoonnummer, maar op een Threema-ID. Dat is meteen ook het enige wat nodig is om anderen te vinden: vraag om zijn/haar Threema-ID (of scan de QR-code op de telefoon van de ander). Er zijn dus geen persoonlijke gegevens (naam, e-mailadres, telefoonnummer) nodig om een account te maken. Je kunt je telefoonnummer wel opgeven zodat contacten je makkelijker kunnen vinden, maar dat is dus niet verplicht.
3. Niet ‘gratis’!
Ja, dat is voor mij een pré. Een chat-app hoeft voor mij geen nonprofit-product te zijn. Ik vind het (als ondernemer) eerlijk gezegd wel gezond als er een commercieel bedrijf achter zit. Ideologie is een groot goed, maar hoeft voor mij persoonlijk niet toegepast te worden op een dergelijk product.
En het behoeft vast geen betoog dat als je niet betaalt (of doneert) met geld, dat je dan op een andere manier ‘betaalt’.
Het geeft mij ook extra vertrouwen (ik weet het, geen garantie) dat het product levensvatbaar is. En de prijs is ook schappelijk genoeg om voor iedereen (die een smartphone kan aanschaffen) goed betaalbaar te zijn.
4. Open source
De broncode van Threema is open. Dat geldt voor meer oplossingen, maar vind ik wel een belangrijk signaal.
5. Geen Facebook en Instagram
Threema heeft (op dit moment) geen officiële accounts op Facebook en Instagram. Ze zijn er wel te vinden, maar dan onofficieel, dus met automatisch gegenereerde pagina’s of pagina’s van fans. Mij geeft dit extra vertrouwen dat privacy serieus genomen wordt door dit bedrijf.
6. Gebruiksvriendelijk
Naast de keuze voor privacy, moet de app natuurlijk wel bruikbaar zijn. Omdat ik er - op het moment dat ik dit schrijf - nog geen contacten op heb en dus ook nog geen ervaring met chats, moet ik hier een beetje afgaan op informatie van anderen. Ik vond onder andere dit artikel uit 2014: Threema: het echt veilige WhatsApp-alternatief?. Dat ziet er prima uit wat mij betreft.
Na installatie van Threema werd ik in de app op een heel duidelijke manier door het proces geholpen om mijn ID aan te maken en backups te regelen. Daarmee had ik dus zelf vanmorgen ook een goede opstartervaring.
Conclusie Threema: Dit lijkt mij een erg goed alternatief voor WhatsApp.
Kort enkele andere
- Wickr: Amerikaans (CLOUD Act), lijkt meer op de professionele markt gericht, en heeft een officieel Facebook account. Ik sla deze over.
- Wire: Gevestigd in Duitsland en Zwitserland, dat is positief. Broncode is open, ook positief. Er is wel een officieel Facebook-account. Belangrijk is echter ook dat Wire op de zakelijke markt is gericht. Persoonlijk gebruik kan uiteraard, maar daarvoor is $ 5,83 per maand erg veel geld.
Eindconclusie
Ik heb dus gekozen voor Threema. Die € 3,99 heb ik vanmorgen met plezier betaald, en ik hoop dat mijn contacten me daarin gaan volgen. Dat is natuurlijk niet verplicht, we hebben ook nog SMS en e-mail… Nu aan de slag met het uitfaseren van WhatsApp.
Zullen we connecten op Threema? Mijn Threema ID is NE6YZ7AN